'Door gemeenten te verbinden kunnen ze elkaar versterken met kennis en ervaring'
Groningen heeft als eerste provincie in Nederland een vliegende keep aangesteld die gemeenten op weg helpt bij het verduurzamen van infraprojecten. Het gaat om Narsing Lakhi, die op 1 november is begonnen. Wat gaat hij precies doen? En hoe belangrijk is die hulp vanuit de provincie?
Lakhi werkt bij Bureau Schmidt. Daar is hij projectleider waterbouw en houdt hij zich tevens bezig met het verduurzamen van de GWW-sector. Als adviseur helpt hij overheden rondom circulaire economie en klimaatadaptie. Zo kwam hij ook bij de provincie Groningen terecht, waar ze ondersteuning zochten op dat gebied.
Wat ga je precies doen?
‘Ik heb drie taken. De eerste is om een brug te slaan tussen beleid en het ingenieursbureau van de provincie. De tweede is die van vliegende keep. Daarbij leg ik contact met gemeenten binnen de provincie en zoek ik uit met welke projecten zij bezig zijn en waar ze tegenaan lopen. De derde taak is het bijhouden van innovaties binnen de GWW-sector.’
Kun je die drie taken nog iets verder toelichten?
‘Als beleidsadviseur draai ik mee in het team Publieke, Slimme en Groene mobiliteit. Zij hebben openbaar vervoer, fietspaden en weggebruikers als aandachtsgebieden. Het is mijn taak om de duurzaamheidsambities van de provincie weg te zetten binnen de GWW-sector. Ook schuif ik aan bij alle overleggen rondom duurzaamheid. Zoals het IPO, waarbij de provincies zijn aangesloten. Als verbinder tussen beleid en ingenieursbureau denk ik mee over duurzame standaarden, zodat de ingenieurs bijvoorbeeld weten welke materialen zij voortaan kunnen inzetten. Uiteraard gebruik ik daarbij ook de tools uit de Aanpak Duurzaam GWW, waaronder het Ambitieweb, de Omgevingswijzer en de CO2-prestatieladder. De provincie heeft gezegd: bij alle nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen vullen we eerst het Ambitieweb in. Dus voordat er ook meer iets gebeurt, gaan we eerst met het projectteam om tafel en stellen we vast welke duurzame ambities we willen behalen. Dat is een mooie stap om heel concreet die verduurzaming tot stand te brengen.’
En hoe zit het met die vliegende keep-functie?
‘In die rol ga ik dus echt de boer op. Ik bezoek straks alle gemeenten in Groningen en heb overleg over hun ambities op gebied van duurzaamheid. Daarnaast denk ik mee over hoe ze projecten in samenwerking met de markt duurzamer kunnen inrichten. Ik inventariseer of ze hulp nodig hebben. In dat geval kan ik ze de weg wijzen naar tools en andere hulpmiddelen. Het is mijn taak om gemeenten te koppelen als ze vergelijkbare projecten hebben. Door hen te verbinden kunnen ze elkaar versterken met kennis en ervaring.’
Wat heb je in die korte tijd al gedaan als vliegende keep?
‘Ik heb vooral veel gesprekken gevoerd en geïnventariseerd wat er in de regio speelt. De gemeente Groningen is ambitieus, heb ik gemerkt. Daar ligt al een mooie kans om samen te werken. Ook na een gesprek blijf ik beschikbaar als vraagbaak. Voor mij een prima manier om aangehaakt te blijven. Actuele kennis en informatie is essentieel in mijn werk. Zelf haal ik die informatie op bij CROW, maar ook bij het netwerk BouwCirculair en de vele aannemers en leveranciers. Als overheidsorganisatie heb je vanuit het aanbestedingsbeleid met verschillende aannemers te maken. Ik wil dus weten wat marktpartijen te bieden hebben en welke innovaties er zijn. Daar ga ik veel werk van maken.’
Wat kan je betekenen voor gemeenten die moeite hebben met verduurzamen?
‘Mijn rol zit vooral in het verwijzen naar tools en andere hulpmiddelen. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van MKI-waardes om de impact vast te stellen. Ik ga niet een project overnemen, maar ik kan gemeenten wel de weg wijzen. Vanuit BouwCirculair heb je bijvoorbeeld handige productbladen die je kunt toevoegen aan een bestek. Daarmee zeg je als opdrachtgever tegen een aannemer die wil inschrijven: hoe lager de MKI-waarde, hoe beter. Dat zijn praktische hulpmiddelen. Maar ik kan uiteraard ook verwijzen naar een bureau voor specialistische hulp.’
Hoe ervaren gemeenten de rol van de provincie als vliegende keep?
‘Dat kan ik nog niet beoordelen. Maar bij andere dossiers doen we hetzelfde en daar werkt het prima. De provincie Groningen geeft gemeenten bijvoorbeeld ondersteuning bij het opstellen van een laadpalenbeleid. Dan zegt de provincie: dit is een goede werkwijze, we hebben al contracten met een paar partijen en jullie mogen daarop meeliften. Dat geeft gemeenten lucht, omdat ze niet zelf al dat voorwerk hoeven te doen.’
Wat is jouw droom of wens voor de sector?
‘De GWW-sector verbruikt nu nog veel energie en primaire grondstoffen. Ook de CO2-uitstoot is fors. Als we die percentages al weten te halveren, zetten we grote stappen. Gewoon door samen te kiezen voor hergebruik, voor duurzame materialen, maar ook voor een andere werkwijze. Veranderen kost tijd en niet iedereen kan in hetzelfde tempo mee. Trekken aan de hele groep heeft niet veel zin. Ik volg hierin het advies van transitiekenner Jan Rotmans. Die zegt: ga enthousiast aan de slag met de mensen die nú al graag willen en de rest volgt vanzelf.’